.

การปฏิบัติที่ถูกต้องในพุทธวิถีล้วนมีขั้นตอนอันแน่นอน ไม่มีการข้ามขั้น เปรียบเทียบให้เข้าใจได้ง่าย คือ อานาปานัสสติ อันได้แก่การระลึกรู้ลมหายใจเข้าออกนำเพื่อค้นหาตำแหน่งไปตั้งที่ฐานสุดลมหาใจนั้น เป็น "ขั้นอนุบาล"



อุคหโกศล อันได้แก่การเปล่งเสียง(วจสา=ปากใจตรงกัน) เพื่อประสานกายใน(ใจ) ให้เป็นหนึ่งเดียวกับกายนอก ให้รู้ระยะสั้นยาวของลม ตามพุทธดำรัสตรัสไว้ในสติปัฏฐานว่า "ลมหาใจ สั้นก็รู้ ยาวก็รู้ ดังนี้ การทิ้งขนนกนี้เป็น "ขั้นปถม"




มนสิการ อันได้แก่การนับพร้อมออกเสียง ได้แก่การเดินประคำนี้เป็น "ขั้นมัธยม" ขั้นนี้เริ่มที่จะฝึกสมมุติสิ่งต่าง ๆ ให้เป็นไปตามปรารถนาได้บ้างแล้ว=วิวัฏนาเพื่อนำไปนิมิตและอารมณ์ที่ระลึกได้ไปใช้ในการปฏิบัติกสิณ



กสิณ คือการสัมปยุตธาตุ (ฝึกเปลี่ยนธาตุทั้ง ๔ ให้เป็นไปตามปรารถนา(อธิษฐาน) คือ "การควบคุมรูป คุมสมมุติ คุมธาตุทั้งสี่ให้อยู่ภายในอำนาจ เห็นจริงตามสิ่งที่เป็นจริงตามพุทธพจน์ที่ว่า "สิ่งทั้งหลายล้วนเป็นสมมุติ ล้วนประกอบด้วยธาตุทั้งสี่ ขจัด "โลภะมูลจิต" ขั้นนี้ตามพระบาลีเรียกว่า "ระดับฌาน" ซึ่งต้องใช้การอธิษฐานโดยมีนิมิต(สิ่งปรารถนาให้เป็น-ให้เกิดขึ้น) เป็นที่ตั้ง ผู้บรรลุขั้นนี้มีชื่อเฉพาะเรียกว่า " ธาตุกุศลตาบุคคล" จัดเป็น "ขั้นอุดมศึกษา"




โพชฌงค์ คือ การนำอารมณ์ของกสิณ (ส่วนอธิษฐานให้เป็นไปตามปรารถนา=เรียกว่า "เพิกกสิณ") มาใช้ในการเลื่อนจากชั้น "ฌาน" ที่คุมรูป ขึ้นสู่ชั้น "ญาน" เพื่อคุม นาม ในทางปฏิบัติส่วนนี้คือการเข้าสู่ "กาสานัญจายตนญาณ" เพื่อเลื่อนขึ้นไปสู่การหยุดสัญญาอันเป็นตัวก่อให้เกิด อวิชา ตัณหา เวทนา ราคะ อนุสัย อันเป็นปัจจัยทำให้เกิด(แค่หยุดยังดับไม่ได้ ...นิโรธ แปลว่า หยุด) คือสัญญาเวทนิโรธ ซึ่งต้องใช้ส่วนแห่ง "แสงสว่าง" อันได้จากกสิณ ไปเทียบเคียง กับแสงสว่างที่เกิดขึ้นใหม่ ซึ่งจะสว่างกว่า นั่นคือ "แสงแห่งอัปปมัญาโพชฌงค์" ซึ่งจะอยู่ในองค์แรกแห่ง "พรหมวิหาร" อันได้แก่ "เมตตา" จึงเรียกว่า "เมตตาพรหมวิหาร" เป็นที่อยู่ของพรหม

อารมณ์ของพรหมอันปราศจากกาม(พรหมต่างจากเทวดา คือ เทวดาอยู่กามาวจรภูมิ คือยังมีกาม มีนางฟ้า แต่พรหมปราศจากกาม เป็นสภาวะแห่งการปฏิบัติธรรมเพื่อหลุดพ้นสถานเดียว ขั้นนี้จึงต้องปฏิบัติใต้น้ำ เพื่อเข้าสู่ "มรณานุสติ" เข้าถึงความตายจริง ให้รู้อารมณ์ที่ใกล้ตายเป็นอย่างไร จึงจะรู้คุณค่าของชีวิต ว่า แม้เวลาน้อยนิด เศษเสี้ยววินาทีของชีวิต ก็มีค่า ไม่ว่าจะเป็น มดแมง แมลง หนู สรรพสัตว์ทั้งหลายย่อมรักชีวิต ต้องสัมผัส รับรู้อารมณ์นี้ จึงจะเกิดความเมตตา

ดวงแสงสว่างที่ได้มาขั้นนี้เรียกว่า "ดวงอัปปมัญญา" จึงใช้แผ่เมตตาได้(แต่ที่เราเรียกันว่าแผ่เมตตา สัพเพสัตตา....นั้น ไม่ใช่ เป็นแค่คำกล่าว อุทิศกุศล คือยกผลบุญให้ ไม่ใช่แผ่เมตตา เป็นการใช้ศัพท์ที่ผิดสภาวธรรมของการปฏิบัติ ในการปฏิบัติใต้น้ำนี้เรียกว่า "ขั้นมหาบัณฑิตย์"






เมื่อได้ "ดวงอัปมัญญา" จาการฝึกใต้น้ำแล้ว จึงประคองนิมิตดวงแสงสว่างนั้น ขั้นมาปฏิบัติต่อบนบก ดวงแห่งอัปมัญญาจะมีแสงสว่างขยายสุดขอบจักรวาล ส่องกระจายไปทุกสรรพสัตว์ แสงแห่งอัปมัญญา จะเป็นตัวเทียบเคียงกับแสงที่สว่างกว่า นั่นคือ "ดวงปัญญา" ซึ่งเรียกว่า "ดวงวิมุติ" อันเป็นจุดสภาวะแห่งการหลุดพ้น การเวียนว่ายตายเกิดและภพชาติทั้งปวง จึงมีพุทธพจน์ตรัสไว้ชัดเจนว่า "นตฺถิ ปญฺญา สมา อาภา... แสงสว่างเสมอด้วยปัญญาไม่มี นั่นแหละคือพระนิพพาน อันเป็นสุขอย่างยิ่ง ขั้นนี้จึงเรียกว่า "ขั้นดุษฏีบัณฑิตย์"



ฉะนั้นตามที่ได้กล่าวมา จะเห็นได้ว่าขั้นตอนแห่งการปฏิบัติตามพุทธวิถี "สติปัฏฐาน-ปฏิสัมภิทามรรค" นั้นมีขั้นตอนเรียงร้อยเป็นลำดับต่อเนื่องไม่ก้าวก่าย ในอารมณ์ต่อกัน มีอุปภัมภ์ซึ่งกันและกัน จะขาดเสียสิ่งหนึ่งสิ่งใดเป็นอันมิได้ สมดังพุทธดำรัสที่พระพุทธองค์ทรงตรัสว่า



ในตอนต่อไป จะได้บรรยายในรายละเอียด วิธีปฏิบัติ พัฒนา สัมปยุต สมมุติธาตุต่าง ๆ. ในการทำกสิณ ต่อไป

     ขอความสวัสดี มีชัย ก้าวหน้าในการปฏิบัติ สมปรารถนา จงปรากฏผลแก่สาธุชนผู้ใฝ่ปฏิบัติชอบทุกท่าน โดยพลันเทอญ.

ด้วยพุทธานุภาพ ขอความเจริญก้าวหน้า ผาสุข สวัสดี สมปรารถนา จงบังเกิดมีแด่สาธุชนทุกท่าน ทั่วกันเทอญ





กสิณ ๑

http://seealots.blogspot.com/2015/12/7-2558.html

กสิณ ๓

http://seealots.blogspot.com/2016/01/3-7-2559.html

กสิณ ๔

http://seealots.blogspot.com/2016/03/4.html



สารบัญทั้งหมดจะอยู่ทางด้านขวามือของหน้า (ทุกหน้า) เวอร์ชันสำหรับเว็บ

ขอนอบน้อมต่อองค์พระผู้มีพระภาคเจ้า ผู้ตรัสรู้ชอบด้วยพระองค์เอง
ขอนอบน้อมต่อพระธรรมคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้า ที่นำเหล่าสัตว์ให้พ้นห้วงโอฆสงสารสู่พระนิพพานอันเกษม
ขอนอบน้อมต่อพระสงฆ์ผู้ปฏิบัติชอบ ผู้สืบต่อพระธรรมคำสอนแนวปฏิบัติ "สติปัฏฐาน-ปฏิสัมภิทามรรค" หนทางหนึ่งเดียวไม่มีทางอื่น อันไปสู่พระนิพพาน

 ในการปฏิบัติ "สติปัฏฐาน-ปฏิสัมภิทามรรค" นั้น จะมีขั้นตอนปฏิบัติไปทีละขั้น เมื่อผ่านบททดสอบแต่ละขั้น จึงก้าวไปสู่ขั้นต่อไปได้ แต่บางท่านไม่ทราบ คิดว่าสะดวกอันไหนก็ปฏิบัติสิ่งนั้นก่อน เช่น ยังไม่ได้ปฏิบัติกสิณ แต่ไปทำสมาธิใต้น้ำก่อน อย่างนี้เรียกว่าข้ามขั้น

เพราะกสิณ แปลตามตัว คือ "เครื่องยังให้เกิดแสงสว่าง" คือ ให้ผู้ปฏิบัติได้เรียนรู้จัก "แสงสว่างที่เกิดจากสมาธิ เห็นจริง ตามสิ่งที่เป็นจริง คือเห็นด้วยตา" แบบ จะจะ ลืมตาเห็น และเมื่อได้แสงสว่างจากกสิณแล้ว จึงนำดวงแสงสว่างนี้ไปปฏิบัติต่อใต้น้ำ ซึ่งเรียกว่า "อัปปมัญญาโพชฌงค์" ซึ่งจะสามารถขยายแสงสว่างอันเกิดจากกสิณ ไปได้อย่างไม่มีจำกัด เพื่อใช้ในการ "แผ่เมตตา แก่เวไนยสัตว์" ซึ่งถ้าหากไม่ฝึกกสิณจนได้ดวงแสงสว่างแล้ว จะไม่อาจปฏิบัติอัปมัญญาโพชฌงค์ได้ ดังนั้น จึงต้องนำเรื่องความสำคัญของกสิณ ที่พระพุทธองค์ทรงตรัสว่า "เป็นสาธารณะสมาธิ" สำคัญอย่างไร มาบรรยายให้สาธุชนทุกท่าน เป็นแนวทาง ได้ศึกษา-ปฏิบัติสืบไป

ก้าวข้ามพ้นจากสภาวะ ภพภูมิแห่งสามัญมนุษย์ อันอาศัยกายหยาบ หรือ กายนอก(ตัวรถ) นั้น ด้วยวิถีแห่งสติปัฏฐาน-ปฏิสัมภิทามรรค แล้ว ย่อมสามารถก้าวข้ามพ้นจากภพภูมิปัจจุบัน ไปยังภพภูมิที่ปรารถนาได้ตามประสงค์ แต่มีหนทางเดียวไม่มีหนทางอื่นใด นั่นคือ การปฏิบัติตามแนวที่ได้สอนไปแต่ต้น โดยเฉพาะในส่วนของ "กสิณ" เป็นการเปิดประตู ที่ปิดกั้นระหว่างมิติ คือ มิติแห่งมนุษยภูมิ กับ มิติที่พ้นจากสภาวะแห่งสามัญมนุษย์

คำถามว่า ...เหตุไฉนกายหยาบ(กายเนื้อ) หรือกายสังขาร(กายนอก) จึงสามารถก้าวข้ามภพภูมิ ไปพร้อมกับกายในกาย(ใจ-มโน-มนัส) ได้

คำตอบ ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฏก ภาคปฏิสัมภิทามรรค นั่นคือ การรวมกายเนื้อ และ กายในกาย ให้เป็นหนึ่งเดียวกัน (ที่เราฝึกให้กายกับใจถึงพร้อม-และเอาอารมณ์นั้นแหละมาตั้งที่นิยะมะ)





เปรียบให้เข้าใจง่าย ๆ คือ กายนอก(กายหยาบ-กายสังขาร)คือตัวรถ วิ่งไปเองไม่ได้ ต้องอาศัยคนขับ ซึ่งก็คือ กายที่อยู่ภายใน ซึ่งเรียกว่า "กายในกาย" จะเป็นตัวบังคับควบคุม กายนอก(ตัวรถ) ให้เคลื่อนที่ไปในทิศทางหรือเป้าหมายที่ปรารถนา เป้าหมายดังกล่าวนี้ คนขับรถ(ใจ) ได้กำหนดไว้แล้ว นั้นคือ "การอธิษฐาน" นั่นคือการตั้งเป้าหมายว่าจะไปไหน

เมื่อได้เข้าสู่ระดับสมาธิแห่งอัปปนาในสภาวะกสิณ ดังได้กล่าวไปแล้ว เมื่อเกิดลักษณะอันปรากฏเป็นวงกลมหมุนวนเหมือนก้นหอย(Vortex) ซึ่งเปรียบเสมือนประตู หรือ ด่านกั้นปิดทาง ซึ่งธรรมดาจะไม่เปิดโดยปกติ ต้องมีรหัสผ่าน รหัสนั้นก็คืออารมณ์ปิติ+มนัสสิการ(วิวัฏนา) แปรเปลี่ยนสภาวะแห่งกายเนื้อและกายในกายเป็นหนึ่งเดียวกันคือกายพหิทธิ




ตอนต่อไปจะได้กล่าวถึง การสัมปยุตธาตุ ต่าง ๆ ให้เป็นไปตามประสงค์



ขอความผาสุขสวัสดี ก้าวหน้าในการปฏิบัติ จงบังเกิดมีแด่สาธุชนทุกท่านทั่วกันเทอญ






กสิณ ๒

http://seealots.blogspot.com/2015/12/2-9-2558.html

กสิณ ๓

http://seealots.blogspot.com/2016/01/3-7-2559.html

กสิณ ๔

http://seealots.blogspot.com/2016/03/4.html




กสิณ 
(บทความสอนปี 2556)







สารบัญทั้งหมดจะอยู่ทางด้านขวามือของหน้า (ทุกหน้า) เวอร์ชันสำหรับเว็บ